İki Alıntı

Bir süredir ''öteki'' ve ötekiyle iletişim üzerine düşünüyorum, okuyorum.

Ötekinin yaratımı ve öteki üzerinden insanın kendine bir konum belirlemesi, kimliğini öteki üzerinden oluşturması konuları, konuya hangi açıdan yaklaşırsanız yaklaşın, ilgi çekici.

Her şey, İspanyol Altın Çağı ile alakalı okumamla başladı. Kaderin bir cilvesi olarak yakın zamanlarda Stanislaw Lem'in Solaris'ini de okuyordum. Bugünkü alıntılar, eşzamanlı iki okumanın sonuçları. Konu üzerinde düşünmeye başlamak için iyi bir başlangıç noktası olacağını düşünüyorum.

İlk alıntı, Bartolomeo De Las Casas'ın Yerlilerin Gözyaşları kitabından. De Las Casas, Dominiken rahibi olarak 1510'da Küba'ya papazlık görevi olarak gönderilir. Yeni kıtada İspanyolların, yerlilere karşı yürüttüğü sistematik zulüm, şiddet ve soykırımı gördükten sonra yerlilerin hakları için çalışmaya başladı. Kıtada tanık olduklarını yazıya döktü. Aşağıdaki alıntı, onun tanıklıklarından bir tanesi.

Kasik Hatuey, yakalanmadan önce İspanyollar’a karşı Latin Amerika’da başlayan direnişin ilk önderlerinden biriydi. Öldürülmeden önce yanına gelen din adamı, kendisine günah çıkartırsa cennete gideceğini söyleyince Hatuey şu soruyu sordu: ‘‘Bu sizin cennetinize İspanyollar da gidiyor mu?’’ Rahip, iyi İspanyolların da cennete gittiği cevabını verdi. Hatuey, böylesine zalim insanların gittiği yere gitmek ve onlarla birlikte olmaktansa cehenneme gitmeyi tercih edeceğini söyledi ve günahlarını çıkartmayı reddetti.

İspanyolların yeni bir kıta keşfettikleri doğrudur. Buna ek olarak onların yeni bir kıta yarattıkları da söylenir. Keşif ve keşfin devamını takip eden yaratım süreci, Solaris'in alttan alta temas ettiği konulardan bir tanesidir. Aşağıdaki alıntı da Stanislaw Lem'in bir bilimkurgunun ötesinde öteki ve iletişim konuları üzerine yazılmış en iyi kitaplardan biri olan Solaris'ten.

Peki ne yapacaktık o dünyalarla? Ya biz onların efendisi olacaktık ya da onlar bizim: Yetmezlik içindeki zihinlerimizde tek düşünce buydu!

Öteki üzerine bir yazı hazırlamak isterim. Hazırlayabilir miyim? İşte, bundan emin değilim.